عناوین
آریتمی قلبی چه ارتباطی با افسردگی دارد؟
افسردگی یک اختلال روانی است که به علت تغییرات شیمیایی در مغز رخ می دهد. افسردگی ممکن است باعث افزایش عوارض بالینی مانند خستگی، افزایش وزن، کاهش اشتها، بی خوابی و اختلالات در خلق و خو روحی شود. همچنین ممکن است با عوارض فیزیکی مانند درد در بدن، سرگیجه و حتی آریتمی قلبی همراه باشد. به عنوان مثال افرادی که با افسردگی شدید مواجه هستند، ممکن است بیشتر نسبت به سایر افراد ضربان قلب نامنظم داشته باشند. این اختلال همچنین میتواند باعث افزایش خطر بروز عوارض قلبی مانند سکته مغزی شود. در کل با آنکه آریتمی قلبی و افسردگی دو بیماری جداگانه هستند، اما ممکن است با هم در ارتباط باشند. بنابراین، برای بهبود وضعیت سلامت روان و قلب باید به صورت همزمان درمان های مناسبی را برای هر دو بیماری انجام داد.
آیا افسردگی باعث بروز آریتمی قلبی میشود؟
در بسیاری از موارد، افسردگی میتواند با خطر بروز بیماری های قلبی مرتبط باشد، که یکی از این بیماری ها آریتمی قلبی است که به معنای نامنظم بودن ضربان قلب است. شاید دلیل این امر این است که افراد مبتلا به افسردگی تغییراتی را در سیستم عصبی و تعادل هورمونی خود تجربه میکنند که می تواند احتمال بروز اختلال در ریتم قلب را افزایش دهد. به عنوان مثال یکی از این عوامل، افزایش سطح هورمون استرس (کورتیزول) در بدن است که ممکن است باعث تغییر در ضربان قلب شود. چرا که هورمون استرس باعث افزایش فشار خون و تنش عضلات قلبی میشود. افراد مبتلا به افسردگی عمدتا دچار کاهش فعالیت فیزیکی و وضعیت بدنی ناپایدار میشوند که میتواند باعث بروز آریتمی گردد.
از طرف دیگر بعضی از داروهای مصرفی برای درمان افسردگی نیز ممکن است تاثیراتی را روی نظم قلب داشته باشند و باعث افزایش خطر بروز آریتمی قلبی شوند. به عنوان مثال، برخی از آنتی دپرسانت ها (داروهای ضد افسردگی) احتمال افزایش خطر بروز آریتمی قلبی را دارند. همچنین به نظر می رسد ترکیبی از افسردگی و قلب آسیب دیده (در اثر حمله قلبی یا بیماری قلبی در گذشته)، افراد را در معرض ناهنجاری های ریتم قلب قرار می دهد.
کدام نوع از آریتمی قلبی در زمان افسردگی بروز پیدا میکند؟
آریتمی قلبی که در افراد مبتلا به افسردگی بروز میکند، معمولا شامل آریتمی های برادیکاردی و تاکیکاردی است. در برادیکاردی، ضربان قلب کندتر از حد معمول است و در آریتمی تاکیکاردی، ضربان قلب سریعتر از حد معمول است. با آنکه هر دو نوع آریتمی ممکن است رخ دهند، اما به طور معمول آریتمی تاکیکاردی بیشتر در این بیماران دیده میشود. اما بیشترین آریتمی که میتوان به موضوع افسردگی مرتبط دانست، آریتمی فیبریلاسیون دهلیزی است. تحقیقات نشان داده اند که بین فیبریلاسیون دهلیزی و افسردگی ارتباط مستقیم وجود دارد.
در یک مطالعه، حدود 30 درصد افرادی که علائم افسردگی را داشتند، دچار فیبریلاسیون دهلیزی بودند. علت واضح این ارتباط هنوز مشخص نیست، اما چندین عامل مانند فشار روانی، تغییرات شیمیایی مغز و تاثیر روی روابط اجتماعی در افراد مبتلا به افسردگی میتواند منجر به فیبریلاسیون دهلیزی شود.
از دیگر آریتمی های رایج دیگر که شاید در زمان افسردگی بروز پیدا کند میتوان به انقباضات زودرس بطنی یا PVC اشاره کرد. هر چند که ارتباط مستقیمی بین این دو بیماری وجود ندارد اما میتوان با مدیریت استرس و درمان افسردگی، به کاهش بروز PVC کمک کرد.
چگونه آریتمی قلبی حاصل از افسردگی را تحت کنترل داشته باشیم؟
برای کنترل آریتمی قلبی حاصل از افسردگی، میتوان از روش های زیر استفاده کرد:
• درمان افسردگی: درمان افسردگی ممکن است به کاهش نشانههای آریتمی قلبی کمک کند. درمان افسردگی شامل داروها، روان درمانی و تغییرات در سبک زندگی است. توصیه میشود برای درمان افسردگی به هیچ وجه خودسرانه دارو مصرف نکنید و حتما با روانشناس و روانپزشک متخصص در این زمینه صحبت و مشورت نمایید.
• تغذیه سالم: تغذیه سالم باعث بهبود عملکرد قلب میشود. مصرف مواد غذایی سالم مانند میوه ها، سبزیحات، غلات کامل و ماهی قرمز به کاهش آریتمی قلبی و حتی در مواردی کاهش افسردگی نیز کمک میکند.
• ورزش: ورزش باعث کاهش تنش و فشار روحی میشود که میتواند در نهایت عملکرد قلب را بهبود بخشد. برای کنترل آریتمی قلبی، ورزش منظم و ملایم مانند پیاده روی، شنا و … مفید است.
• کنترل استرس: استرس از عوامل اصلی آریتمی قلبی است. برای کاهش استرس میتوان از روشهایی مانند مدیتیشن، یوگا، تمرینات تنفسی و .. استفاده کرد.
• داروها: در برخی موارد، استفاده از داروهای ضد آریتمی ممکن است برای کنترل آریتمی قلبی حاصل از افسردگی مفید باشد. در صورت نیاز، پزشک شما ممکن است داروهای ضدآریتمی را برای شما تجویز کند.
بطور کلی، برای کنترل آریتمی قلبی حاصل از افسردگی باید از روشهای متنوعی استفاده کرد و حتما با پزشک خود در مورد روشهای مناسب مخصوص شما صحبت کنید و در خصوص تغییرات در سبک زندکی خود با انها مشورت نمایید.
آیا زمانی که در هنگام افسرگی به آریتمی قلبی دچار شدیم باید به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر نشانه هایی از آریتمی قلبی و افسردگی دارید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. نشانه های آریتمی قلبی شامل درد در قفسه سینه، دلپیچه، تنگی نفس، احساس خستگی و بی حالی و افزایش تعداد ضربان قلب است. در مورد افسردگی، نشانههای ان را میتوان اضطراب و استرس، کاهش اشتها، بیخوابی، افزایش یا کاهش وزن، احساس ناراحتی و بی حوصلگی دانست.
پزشک شما ممکن است به شما تست های قلبی و روانشناسی برای تشخیص دقیقتر درمان مناسب تجویز کند. درصورت تشخیص آریتمی ممکن است پزشک به شما داروهای ضد آریتمی و یا راهنمایی های لازم برای تغییر سبک زندگی و ورزش توصیه کند.
همچنین، اگر نشانه های شدید و وخیم دارید، باید به سرعت به اورژانس مراجعه کنید.
در کل، هرگز نباید نشانههای آریتمی قلبی و افسردگی را نادیده گرفت و بهتر است حتما به پزشک مراجعه کنید تا آزمایشهایی مانند ثبت نوار قلب، اکوکاردیوگرافی، آزمایش خون و … انجام شود تا درمان مناسب برای شما تعیین شود.