دستگاه نوار قلب یا الکتروکاردیوگراف ECG یک تست معمول و بدون درد است که سیگنالهای الکتریکی در قلب را ضبط میکند. این تست جهت بررسی سلامتی قلب و تشخیص مشکلات قلبی کمک بسیاری میکند. این آزمایش معمولا در مراکز سلامتی، کلینیکها و بیمارستانها انجام میشود.
انواع دستگاه نوار قلب جزو وسایل استاندارد اتاقهای عمل و آمبولانسها هستند که با پیشرفتهای اخیر تکنولوژی، برخی وسایل شخصی مثل ساعتهای هوشمند نیز قابلیت ثبت نوار قلب را دارند. همچنین امروزه دستگاه نوار قلب خانگی نیز در دسترس عموم مردم است.
آزمایش نوار قلب چیست؟
نوار قلب (الکتروکاردیوگرام) آزمایشی است که فعالیت الکتریکی قلب از جمله ضربان و ریتم قلب را ثبت میکند. الکتروکاردیوگرام (ECG یا EKG) یکی از سادهترین و سریعترین تست هایی است که برای ارزیابی قلب استفاده میشود. الکترودها (لکه های پلاستیکی کوچک که به پوست می چسبند) در نقاط خاصی از بدن، روی سینه، بازوها و پاها قرار میگیرند. الکترودها توسط سیم های سربی به دستگاه ECG متصل میشوند. سپس فعالیت الکتریکی قلب اندازه گیری، تفسیر و چاپ می شود. باید توجه داشت که هیچ برقی به بدن ارسال نمی شود.
سیگنالهای الکتریکی طبیعی انقباضات قسمت های مختلف قلب را هماهنگ می کند تا جریان خون را آنطور که باید حفظ کند. ECG این سیگنالها را ثبت میکند تا نشان دهد که قلب چقدر سریع میتپد، ریتم ضربان قلب (ثابت یا نامنظم)، و زمانبندی سیگنالهای الکتریکی هنگام حرکت در قسمتهای مختلف قلب است. تغییرات در ECG می تواند نشانه بسیاری از بیماری های مرتبط با قلب باشد.
فهرست عناوین
از دستگاه نوار قلب یا ECG چه زمانی استفاده میشود؟
از دستگاه نوار قلب جهت تست نوار قلب استفاده میشود. آزمایش نوار قلب یک روش بدون درد و بیخطر است که به تشخیص بسیاری از مشکلات و بیماریهای معمول قلبی کمک میکند، معمولا پزشکان از نوار قلب برای بررسی و تشخیص موارد زیر اسفاده میکنند:
- ضربان نامنظم قلب ( آریتمی قلب )
- علت درد قفسه سینه و قلب درد
- سابقه حمله قلبی و احتمال حمله قلبی
- میزان تاثیر گذاری درمانهای به کار رفته برای بیماریهای قلبی مشخص
- کشف علت درد قفسه سینه یا بال زدن قفسه سینه
- ارزیابی علت تنگی نفس
- بررسی ضربان قلب نامنظم مانند ضربان ناپدید شده
- بررسی سلامت قلب قبل و بعد از جراحی
- تعیین سلامت کلی قلب
- بررسی موثر بودن یا نبودن یک دارو بر روی قلب
- بررسی نحوه کار ضربان ساز
اگر فردی علائم زیر را داشته باشد، بهتر است فعالیت قلب او توسط نوار قلب ثبت شود تا پزشک بررسیهای لازم را انجام دهد:
• درد قفسه سینه
• سرگیجه، گیجی و احساس غش کردن
• نامنظم بودن ضربان قلب و یکی درمیان تپش کردن و یا جا انداختن تپش ها
• نبض بسیار سریع
• تنگی نفس
• خستگی شدید، ضعف و کاهش توان فعالیت فیزیکی
همچنین فردی در خانوادهاش سابقه بیماریهای قلبی دارد، بهتر است به طور منظم (حتی سالانه) نوار های قلبی ثبت کند تا تحت نظر باشد؛ حتی اگر علائمی ندارد. ECG می تواند عوارض را زودتر و اغلب قبل از بروز علائم تشخیص دهد. علاوه بر این، برخی از داروها بیمار را در معرض خطر عوارض و بینظمیهای قلبی خاص قرار میدهند و ECG میتواند به تشخیص این عوارض کمک کند.
تمام موارد ذکر شده فوق از طریق دستگاه ECG قابل ثبت است و به کمک این دستگاه ها میتوان بر سلامت و عملکرد قلب نظارت داشت.
اگر علائم مداوم نباشند و هر از گاهی اتفاق بیفتند، ممکن است در هنگام ثبت نوار قلب در درمانگاه یا بیمارستان بروز نکند و خطری پنهان باشد، برای همین پزشکان متخصص پیشنهاد می کنند که به طور مداوم از یک دستگاه سیار ثبت نوار قلب استفاده بکنند. این دستگاه نوار قلب خانگی میتواند با ثبت سیگنال نوار قلب یا ECG از طریق پزشک از راه دور و یا دکتر آنلاین به تشخیص آریتمی قلبی و انواع آن کمک شایانی کنند.
انواع دستگاه نوار قلب کدامند؟
دستگاههای نوار قلب انواع مختلفی دارند در زیر هر کدام با توضیحات شرح داده شده است:
دستگاه نوار قلب 12 لید EKG در حال استراحت:
الکتروکاردیوگرام در حال استراحت استانداردی است که برای اندازه گیری عملکرد الکتریکی قلب استفاده می شود. این ECG را می توان برای غربالگری بیماری های قلبی قبل از ظهور علائم یا علائم استفاده کرد، مانند کسانی که سابقه خانوادگی مشکلات قلبی دارند. در طول EKG در حالت استراحت، شما در وضعیتی راحت دراز کشیده اید. پزشک، پرستار یا تکنسین 10 الکترود را روی قفسه سینه، بازوها و پاهای شما قرار می دهد تا دادهها را جمع آوری کند.
دستگاه نوار قلب تست استرس یا EKG ورزش:
نوع دوم مانیتور الکتروکاردیوگرام هنگام ورزش انجام می شود. EKG ورزش را تست استرس یا تست تردمیل نیز مینامند. در طی این ارزیابی تشخیصی، بیمار روی تردمیل راه میرود یا دوچرخه ثابتی را پدال میزند تا متخصصان مراقبتهای بهداشتی بتوانند عملکرد قلب را در حین ورزش یا در شرایط استرس کنترل کنند. متخصصان همچنین بر میزان تنفس و فشار خون شما نظارت خواهند کرد. پزشکان میتوانند از دادههای EKG ورزشی برای تشخیص بیماریهایی مانند بیماری عروق کرونر استفاده کنند. آنها همچنین میتوانند از تست استرس برای تعیین سطوح ایمن ورزش پس از حمله قلبی یا جراحی قلب استفاده کنند.
هولتر مانیتور:
برخی از مشکلات قلبی ممکن است در طول زمانی که شما می توانید در مطب یا بیمارستان بمانید خود را نشان ندهند و یا ممکن است در حین انجام فعالیتهای خاص مانند خواب علائمی را تجربه کنید. اگر پزشک شما بخواهد سلامت قلب شما را در مدت زمان طولانیتری تحت نظر داشته باشد، میتواند از هولتر مانیتور استفاده کند. این نمایشگر کوچک EKG به طور مداوم داده ها را در مدت 24 ساعت یا بیشتر ضبط می کند. در پایان دوره ارزیابی، ارائهدهنده مراقبتهای بهداشتی شما دادههای جمعآوریشده توسط هولتر مانیتور را ارزیابی میکند.
مانیتور رویداد قلبی:
مانند هولتر مانیتور، مانیتور رویداد قلبی یک دستگاه EKG قابل حمل است. اما چیزی که آن را خاص می کند این است که کوچکتر و بدون سیم است و می توان آن را تا یک ماه پوشید. برخلاف هولتر مانیتور که تا 48 ساعت دائماً در حال ضبط است، مانیتور رویدادهای قلبی تنها زمانی ضبط میکند که شما به آن بگویید یا زمانی که یک ناهنجاری را تشخیص دهد.
دستگاه نوار قلب 6 لید یا دستگاه نوار قلب خانگی:
دستگاه نوار قلب خانگی عمدتا کوچک و سبک است به نحوی که قابلیت حمل به هر مکانی را دارند. استفاده از این دستگاه ها معمولا بدون استفاده از ژل بوده و هر فرد به راحتی بدون نیاز به دانش پزشکی میتواند از آنها برای ثبت نوار قلب استفاده کند. از مزیتهای این دستگاه ها نیز میتوان به اشتراکگذاری خروجی نوار قلب با پزشک خود نیز اشاره کرد. این دستگاهها برای تشخیص اولیه بیماریهای قلبی بخصوص آریتمیهای قلبی بسیار موثر هستند.
دستگاه نوار قلب خانگی چیست و چه کاربردی دارد؟
دستگاه نوار قلب خانگی مزایای زیادی نسبت به دستگاه ECG سنتی 12 لید دارند. دستگاه قابل حمل ECG ساده برای استفاده، راحت و کم هزینه است. مانیتورینگ قلب میتواند در هر زمانی در خانه انجام شود و اندازهگیریها در عرض چند دقیقه در دسترس هستند و ثبت میشوند. دستگاه ECG قابل حمل سبک و جمع و جور است. استفاده از آن حتی ساده تر از اندازه گیری فشار خون است.
حوادث قلبی میتواند به طور نامنظم رخ دهد ولی در مطب پزشک یا بیمارستان، قلب فعالیت طبیعی داشته باشد. با انجام مانیتورینگ ECG در خانه، می توان وضعیت قلب را ضبط و ذخیره کرد تا در زمان بعدی توسط پزشک آنالیز شود. بهترین زمان برای بررسی قلب زمانی است که احساس خوبی ندارید و برخی از علائم هشدار دهنده حمله قلبی را تجربه کرده اید. هنگامی که بیمار احساس خوبی ندارد، بیمار و خانواده می توانند فوراً با استفاده از دستگاه مانیتورینگ ECG خانگی ثبت سیگنال را انجام دهند، وضعیت را ارزیابی کرده و اقدامات لازم را انجام دهند.
مانیتورینگ ECG خانگی همچنین میتواند احتمال حمله قلبی کاذب را کاهش دهد، چرا که میتواند باعث استرس و اضطراب زیادی شود و به نوبه خود ممکن است باعث حمله قلبی واقعی شود. همجنین این دستگاهها
هولتر دستگاهی برای ضبط ریتم قلب است و دارای لیدهای متعدد است و معمولاً به مدت 24 تا 48 ساعت در طول فعالیت معمولی پوشیده می شود. اما برای ردیابی وقایع نادر قلبی، هولتر مانیتور کافی نیست و علاوه بر این، پوشیدن و سپری کردن با آن در طول روز راحت نیست. ولی هولتر برای افراد سالمند که نیاز به پایش دائمی قلب آنها وجود دارد بسیار مناسب است و میتوانند در هر زمان با گرفتن سیگنال و ارسال آن به پزشک از وضعیت قلب خود مطلع باشند.
البته دستگاه نوار قلب خانگی نیز میتواند جایگزینی برای مانیتور هولتر باشد.
دستگاه نوار قلب خانگی N-pec1 شرکت زیست پردازش نصیر
دستگاه نوار قلب زیستل و یا N-pec1 بدون نیاز به ژل تنها با قرارگیری انگشت دستان شما بر روی نقاط اتصال خود می تواند نوار قلب با کیفیتی را روی گوشی هوشمند نمایش دهد. این دستگاه با ابعادی به اندازه یک کارت اعتباری و وزن 58 گرم، باتری شارژی بسیار قدرتمندی دارد و توان مصرفی آن بسیار پایین است. شما میتوانید با برقراری اتصال پای چپ دستگاه، تعداد سیگنالهای قلب را به 6 سیگنال استاندارد افزایش دهید تا بررسی وضعیت قلب شما با دید بهتری بتواند انجام.
با هر بار ثبت سیگنال، به شکل کاملا خودکار اطلاعات شما با یک پروتکل امن در سرور ابری ذخیره میشود. شما میتوانید سیگنال ثبت شده خود را به آسانی از طریق پیام رسانها برای پزشک خود یا هر فرد دیگری ارسال کنید.
گارانتی : یکساله
صفحه نمایش : ال ای دی همراه قابلیت اتصال به تلفن همراه از طریق بلوتوث
منبع تغذيه : باتری
تفاوت دستگاه نوار قلب خانگی و بیمارستانی چیست؟
دستگاه نوار قلب بیمارستانی در سایز بسیار بزرگتری نسبت به دستگاه نوار قلب خانگی هستند. در نتیجه حمل آنها سخت تر بوده اما دستگاههای نوار قلب خانگی قابلیت استفاده در هر زمان و مکانی را دارند چرا که اندازه آنها عمدتا به اندازه یک کارت اعتباری میباشد. از طرف دیگر دستگاههای نوار قلب خانگی بسیار ارزانتر از دستگاههای بیمارستانی بوده و تهیه و فراهم کردن آن را برای بیماران راحتتر کرده است.
دستگاههای بیمارستانی عمدتا به صورت 12 لید هستند که برای قرار دادن بعضی از لیدهای آن نیاز به دانش پزشکی وجود دارد و خود بیمار نمی/ تواند به تنهایی از آن استفاده نماید. در مقابل دستگاههای خانگی بسیار ساده بوده و استفاده از آنها تقریبا هیج آموزشی نیز نمیخواهد.
به دلیل 12 لید بودن دستگاههای بیمارستانی، دقت و ارزیابی نظارت بر قلب کامل تر است اما بدین معنی نیست که دستگاه های خانگی مفید نمیباشند بلکه برای تشخیص بعضی از بیماریهای قلبی بخصوص آریتمیهای قلبی استفاده از دستگاه های نوار قلب خانگی کافی میباشد. از طرف دیگر دستگاههای نوار قلب خانگی چون در اختیار بیمار قرار دارد میتواند هر زمان که علائم ناراحتی را احساس کرد به سادگی ثبت سیگنال را انجام دهد.
کار با دستگاه نوار قلب چگونه است؟
برای ضبط سیگنال ECG عموما از 10 الکترود استفاده میشود. چهار الکترود به دستها و پاها وصل میشود که لیدهای I، II، III، avr، avl و avf را به نمایش میگذارند. به این لیدها اصطلاحا لیدهای اندامی میگویند. حرف a در سه لید گفته شده، مخفف کلمه “افزوده شده” است چرا که این لیدها به عنوان ترکیبی از سه لید دیگر به دست میآیند. شش الکترود دیگر روی سینه قرار میگیرد و به همین دلیل به سیگنال های بدست آمده از این الکترودها، لیدهای سینهای میگویند.
به احتمال زیاد پزشک به شما خواهد گفت قبل از گرفتن نوار قلب 12 لید موهای اطراف سینه خود را بتراشید. شش لید قفسه سینه لیدهای V1، V2، V3، V4، V5 و V6 نامیده میشوند. هر یک از این شش لید قفسه سینه (V1-V6) شش نمای مختلف و اطلاعات منحصر به فرد را نشان میدهد که نمیتوان از سایر لیدها استخراج کرد. قبل از گذاشتن الکترودها، پوست ناحیهای را که محل اتصال الکترود است را با الکل پاک میکنند تا سبوم و چربی از بین برود. همچنین برای اتصال بهتر و ثبت نوار قلب با کیفیت از ژلهای مخصوص برای چسباندن الکترودها استفاده خواهد شد. در شکل زیر محل اتصال الکترودهای گفته شده نشان داده شده است.
خطرات دستگاه نوار قلب یا ECG !
ثبت نوار قلب پروسه کاملا ایمنی هست و خطر هیچ شوک الکتریکی در حین انجام آن وجود ندارد. زیرا الکترودهای به کار رفته، الکتریسیته ایجاد نمیکنند، بلکه تنها فعالیت الکتریکی قلب را ثبت میکنند.
تنها حس ناراحتی جزئی ممکن است به خاطر برداشتن الکترودها باشد، که مشابه برداشتن پانسمان است و مشکل خاصی نیست.
آماده سازی های لازم برای گرفتن نوار قلب
آماده سازی های خاصی از قبل برای یک ثبت نوار قلب معمولی نیاز نیست. البته به پزشک در مورد هر گونه دارویی که مثرف کردهاید اطلاع دهید. زیرا در موارد خاصی برخی داروها ممکن است روی نتیجه نوار قلب اثر داشته باشند.
پیش از انجام تست نوار قلب، ممکن است از شما بخواهند لباس بیمارستانی بپوشید. معمولا برای افزایش دقت، موی بخش هایی از بدن که الکترودها روی آن قرار می گیرند را میزنند تا اتصالات به خوبی به پوست بچسبد. برای شروع باید روی تخت یا میز مخصوص دراز بکشید.
در حین ثبت نوار قلب در بیمارستان، تا حداکثر ۱۲ حسگر یا الکترود به سینه و شکم وصل میکنند. الکترودها سریهای چسبنده دارند و با سیم به یک مانیتور متصل اند. آنها سیگنالهای الکتریکی که باعث میشود قلب بتپد را ثبت میکنند. کامپیوتر این اطلاعات را ذخیره میکند و به صورت موجهایی روی نمایشگر یا کاغذ به نمایش در میآورد.
در حین ثبت میتوانید به راحتی نفس بکشید، اما باید کاملا بیتحرک باشید. پس از قبل خود را برای این موضوع آماده کنید. صحبت کردن، تکان خوردن و لرزیدن باعث تداخل در نتایج بشود. حتی در استفاده از نوار قلب خانگی نیز باید لرزش و تحرک نداشته باشید. کل فرآیند آزمایش نوار قلب ممکن است حدود چند دقیقه طول بکشد.
پس از ثبت ECG توسط دستگاه نوار قلب، می توانید به کار های روزمره خود بپردازید. نتایج شما ممکن است همان لحظه حاضر شود یا در وقت بعدی دکتر، به شما داده شود.
ECG می تواند اطلاعات خوبی در خصوص قلب بدهد، مثل:
• تعداد ضربان قلب
•ریتم قلب
•حمله قلبی (فعلی یا موارد گذشته)
•اکسیژن و خون رسانی به قلب
•تغییرات شکل کلی قلب
اگر نتایج شما نشان دهنده مشکلی در قلبتان باشد، ممکن است نیاز باشد ثبت نوار قلب یا تست دیگری را دوباره انجام دهید.
محل قرارگیری الکترودهای نوارقلب